![]()
ထိုင္းႏုိင္ငံ ဥဒုံဌာနီ ၿမိဳ႕ထဲကို ေအးေအး လူလူ လမ္းေလွ်ာက္ ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ တျခား ၿမိဳ႕ႀကီးေတြနဲ႔ ကြာဟခ်က္ မရွိတာကို ခရီးသြား ေတြက သတိထား မိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒသခံ ေတြက ရင္းႏွီးေဖာ္ေရြ ၾကသလို လမ္းေတြ မွာလည္း စားေသာက္ ဆုိင္တန္းေတြ၊ ႀကီးမားတဲ့ ေစ်း၀ယ္ စင္တာေတြ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ၿပီး အေရွ႕ ေျမာက္ပိုင္းက အခ်က္အခ်ာ က်တဲ့ ယဥ္ေက်း မႈေတြ ႂကြယ္၀တဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီး တၿမိဳ႕ ျဖစ္ေန ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေန၀င္ၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ ညေစ်းကေန ၅ မိနစ္အကြာမွာ ရွိတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကေတာ့ အေျပာင္းလဲႀကီး ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္။
“ကေလးမေလးေတြနဲ႔ သြားမလည္ ခ်င္ဘူးလား။ သူတို႔ဆီကို ေခၚသြားလို႔ ရတယ္။ အားလုံးက ငယ္ငယ္ေခ်ာေခ်ာနဲ႔ လာအိုက လာတဲ့ သူေတြပါ” လို႔ တုပ္တုပ္ေမာင္းသမားက က်ီစယ္တဲ့ အၿပဳံးနဲ႔ ေျပာပါတယ္။
ေဆး႐ုံနဲ႔ ေစ်းႀကီးတဲ့ဟိုတယ္နားက က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့လမ္းထဲက မွိန္ေဖ်ာ့တဲ့ အနီေရာင္ မီးေရာင္ေအာက္မွာ ႏိုက္ကလပ္မယ္ေတြနဲ႔ ဖြင့္ထားတဲ့ အရက္ဆုိင္ေတြ အႏွိပ္ခန္းေတြ ကာရာအိုေကေတြက ေန႔လယ္ပိုင္းမွာ လုံၿခဳံစိတ္ခ်ရတယ္ဆိုတဲ့ ခံစားခ်က္ကို ေျပာင္းလဲသြားေစပါတယ္။
ဒီေနရာေတြဟာ ပတၱရားနဲ႔ လိင္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နာမည္ႀကီးတဲ့ ဘန္ေကာက္က နာနားတို႔လို မဟုတ္ေပမယ့္ အရက္ထက္ပိုတဲ့ အရာေတြ ရေနတာကေတာ့ ထင္ရွားေနပါတယ္။
“ဘယ္ေကာင္မေလးကို လိုခ်င္လဲ။ သူက ခင္ဗ်ားနဲ႔ အတူထုိင္ၿပီး အရက္ေသာက္မယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီထက္ဘာမွ ပိုလုပ္လို႔မရဘူးလို႔” ႏိုက္ကလပ္မယ္ေတြနဲ႔ ဖြင့္ထားတဲ့ အရက္ဆုိင္ မန္ေနဂ်ာက ေျဗာင္က်က်ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း ထုိင္းကို ႏွစ္စဥ္လာလည္ေနတဲ့ ဂ်ာမနီက ခရီးသြားတဦးကေတာ့ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းက လိင္ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ အုိင္းရစ္ အရက္ဆုိင္တခုမွာ ထိုင္ၿပီး ဘန္ေကာက္စ္ပို႔စ္ စပက္ထရမ္ သတင္းေထာက္ကို အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ လာအိုက ျပည့္တန္ဆာေတြအျပင္ ဥဒုံဌာနီနဲ႔ အနီးပတ္၀န္းက်င္ ေျမာက္ပိုင္း အီဆန္က ေနရာေတြဟာ ဥေရာပက ခရီးသြားေတြအတြက္ လိင္လုပ္ငန္းအတြက္ အဓိကက်တဲ့ေနရာ ျဖစ္လာတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အရြယ္ေရာက္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြ အမ်ားစုကေတာ့ ဒီေနရာမွာ ေယာက်္ားေလးေရာ မိန္းကေလးပါ ရွာလို႔ရတယ္ဆိုတာ သိတယ္လို႔ ဂ်ာမနီ ခရီးသြားက ေျပာပါတယ္။
“အလြယ္တကူ ဖမ္းတတ္တဲ့ ပတၱရားလိုမဟုတ္ေတာ့ ဒီကေလးေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ရတာ ဗ်ာမမ်ားေတာ့ဘူး” လို႔ ဂ်ာမနီ ခရီးသြား အမ်ိဳးသားက ေျပာပါတယ္။
“သူငယ္ခ်င္းေတြဆီက ၾကားတာကေတာ့ လိင္ခရီးသြားေတြအတြက္ တခါတေလ အီဆန္ဘက္က ရြာေတြကို ခရီးစဥ္ စီစဥ္ေပးတယ္ေျပာတာပဲ၊ ဒီေနရာကို ေရာက္ရင္ သူတို႔ႀကိဳက္တဲ့သူတေယာက္ကို ေရြးၿပီး အျပင္ကို ေခၚသြားလို႔ရတယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ျပည့္တန္ဆာေတြအတြက္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးတဲ့ ျဖစ္ရပ္က ထုိင္းမွာေတာ့ အထူးအဆန္း မဟုတ္ပါဘူး။
လာအို၊ ကေမာၻဒီးယား၊ ျမန္မာက အသက္မျပည့္တဲ့ မိန္းကေလးနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္ကို အရင္းျပဳရင္ ထုိင္းဟာ ေငြရွာလို႔ေကာင္းတဲ့ ေနရာတခုအျဖစ္ ေတြးထင္ထားပါတယ္။
သူတုိ႔ကို လူကုန္ကူးခံရတဲ့ ဓားစာခံအျဖစ္ အမ်ားစုက ရႈျမင္ေပမယ့္ အမ်ားစုက လိင္အလုပ္သမအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ဖို႔ သူတို႔ ဆႏၵနဲ႔ သူတို႔ ေရြးခ်ယ္တာလို႔ ျပည့္တန္ဆာေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ လူမႈေရးအဖြဲ႔ (အန္ဂ်ီအို)တခုက ေျပာပါတယ္။
ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံၿပီး ျပန္ပို႔ခံရေပမယ့္ အမ်ားစုက ထုိင္းမွာပဲ ျပည့္တန္ဆာအေနနဲ႔ လာျပန္လုပ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရဲေတြက ျပည့္တန္ဆာေတြနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံ လာဘ္ယူၿပီးရင္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းတဲ့ နည္းလမ္းေတြကို ေဒသခံ အန္ဂ်ီအိုနဲ႔ ပညာရွင္ေတြက စိုးရိမ္ပူပန္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လာအိုကေန လာတယ္ဆိုတဲ့ အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ ေဒါင္က ႏႈတ္ခမ္းနီနဲ႔ မိတ္ကပ္လိမ္းလိုက္ရင္ အသက္အနည္းငယ္ႀကီးသြားတဲ့ပုံ ေပါက္သြားပါတယ္။ အသက္မျပည့္ဘူးဆိုတဲ့ သူရဲ႕ေျပာဆိုခ်က္ကေတာ့ သူရဲ႕ ေဖာက္သည္ေတြ အၾကားခ်င္ဆုံး စကားလုိ႔ ဆိုပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ႏူးညံ့တဲ့ ကိုယ္အမူအယာနဲ႔ အသားျဖဴတဲ့ ေဒါင္က ၾကည့္ေကာင္းတဲ့ ကေလးမေလးဆိုရင္လည္း မမွားပါဘူး။
ဥဒုံဌာနီမွာ အလုပ္လုပ္ရင္ လာအိုၿမိဳ႕ေတာ္ ဗီယန္က်င္းရဲ႕ ေျမာက္ဘက္ ၂၀ ကီလိုမီတာမွာ ရွိတဲ့ ေမြးရပ္ေျမ ဒြန္ေနာင္မွာထက္ ၀င္ေငြပိုရမယ္လို႔ အမ်ိဳးေတြက အားေပးခဲ့တယ္လို႔ အလုပ္လုပ္တဲ့ အရက္ဆုိင္ ေကာင္တာမွာ ထုိင္ရင္း ေဒါင္က ေျပာပါတယ္။
“မိသားစုမွာ အငယ္ဆုံးပါ။ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့ဖို႔ အလုပ္လုပ္ရတယ္။ ရြာက လူေတြအမ်ားစုက ထုိင္းကိုလာအလုပ္လုပ္ၾကေတာ့ အေမကလည္း က်မကို ဒီမွာ အလုပ္လုပ္ေစခ်င္တယ္။ ဥဒုံဌာနီမွာ စားပြဲထိုးလုပ္ရင္း အိမ္ကို ေငြေတြအမ်ားႀကီး ျပန္ပို႔တဲ့ အမ်ိဳးေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုလုပ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္တာပါ” လို႔ ေဒါင္က ထိုင္းဘာသာနဲ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒီေနရာက သူအလုပ္သေဘာသဘာ၀ကိုလည္း နားလည္တယ္လို႔ ေဒါင္က ေျပာပါတယ္။
အရင္ ၂ ႏွစ္ေလာက္က ထုိင္းကိုလာၿပီး စားေသာက္ဆိုင္မွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ႏုိက္ကလပ္မယ္အျဖစ္ အလုပ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ေငြပိုရတယ္ဆိုတာကို သူငယ္ခ်င္းေတြကေန တဆင့္ သိရွိခဲ့ပါတယ္။
ျပည့္တန္ဆာလုပ္ရတဲ့ အေတြ႔အႀကဳံကိုေတာ့ ေျပာဆိုျခင္းမရွိေပမယ့္ ေငြရမယ့္ အခြင့္အလမ္းကိုေတာ့ လက္မလႊတ္ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
တခါတရံ တပတ္ေလာက္ အလည္လာတဲ့ ထိုင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားသား အမ်ိဳးသားေတြက အေဖာ္လုပ္ေပးဖို႔ ငွားရမ္းခံရတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
“ဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ ဘာလုပ္ေနလဲဆိုတာကို သိပ္ဂ႐ုစိုက္မေနႏုိင္ပါဘူး။ လုံၿခဳံတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အားလုံး လုပ္ပါတယ္။ အိမ္ကို ေငြရသေလာက္ ပို႔ဖို႔ကေတာ့ အျဖစ္ခ်င္ဆုံး ဆႏၵပါ။ ေနာက္တဆင့္ကေတာ့ ဘန္ေကာက္မွာ အလုပ္သြားလုပ္ၿပီး ေငြပိုရေအာင္ ရွာဖို႔ပါ” လို႔ ေဒါင္က ေျပာပါတယ္။
မိုးဖြဲ႔ေလးက်တဲ့ ညသန္းေခါင္ခ်ိန္ေရာက္တာနဲ႔ ဆိုင္ေတြအားလုံးက ပိတ္လုိက္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ လူအမ်ားစုကေတာ့ အိပ္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း ဆဲဗင္းအီလဲဗင္း စတိုးဆုိင္နဲ႔ မနီးမေ၀းမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက အလုပ္ရဖို႔ ရွာေဖြေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဆုိင္ရဲ႕ အမိုးအကာ ေမွာင္ရိပ္ကေန ထြက္လာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတဦးက အေဖာ္ရွာေနတာလားလို႔ ေမးပါတယ္။
တခ်ိဳ႕အရက္ဆုိင္ေတြက ဖြင့္ေနဆဲ ျဖစ္သလို ဆာဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက အရက္ေသာက္ၿပီး ျပည့္တန္ဆာတဦး ျဖစ္လာတဲ့ ဘ၀ကို ေျပာျပဖုိ႔ ဆႏၵရွိေနပါတယ္။
သူက လာအိုကလာတာျဖစ္သလို အခုေရာက္ေနတဲ့ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရ ျပည့္တန္ဆာ အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ဖို႔ ေန၀င္ခ်ိန္ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ကတည္းက ဆာက ထုိင္းမွာ အလုပ္လုပ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ နယ္စပ္ေနာင္ခုိင္ကို ျဖတ္ၿပီး ထုိင္းနဲ႔ လာအိုကို အႀကိမ္ႀကိမ္ သြားလုိက္ျပန္လုိက္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
အႀကိမ္ႀကိမ္လည္း အဖမ္းခံရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ သူရဲ႕ ေဖာက္သည္ ရဲအရာရွိက ဖမ္းဆီးတဲ့ အရာရွိကို သတင္းေပးလုိ႔ အဖမ္းခံရတာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ဥဒုံဌာနီက ရဲအရာရွိေတြက က်မကို မက္လုံးေတြ ေပးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အျပင္ေခၚထုတ္တယ္။ ေဘာက္ဆူးေတြ ေပးတယ္။ၿပီးေတာ့ က်မနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံတယ္။ ဒီေနာက္ က်မကို ဖမ္းၿပီး အိမ္ျပန္ပို႔တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဆင္ေျပပါတယ္။ အလြယ္တကူျပန္လာၿပီး ဒီမွာ ပိုက္ဆံ ရွာလို႔ရပါတယ္” လို႔ ဆာက ေျပာပါတယ္။
ဥဒုံဌာနီ ၿမိဳ႕ေတာ္ ရဲဌာနမႈး ပုန္း၀စ္၀က္ကာမာက သက္ေသအေထာက္အထားကေတာ့ ျပႏုိင္ရင္ေတာ့ ျပည့္တန္ဆာလုပ္တာကို ဖမ္းဆီးဖို႔ ဥပေဒမွာ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ခ်င္းမုိင္ လိင္အလုပ္သမေတြမွာလည္း အလားတူ ျဖစ္ရပ္ေတြရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျပည့္တန္ဆာ အမ်ားစုဟာ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ေတာင္ေပၚမွာ ေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြထဲက ျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မွတ္ပုံတင္ရွိတဲ့အတြက္ တရားမ၀င္ေနထုိင္သူေတြ မဟုတ္ေပမယ့္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးကို အျပည့္အ၀ မရၾကပါဘူး။
နစ္ကေတာ့ ကရင္ ေတာင္ေပၚရြာက ျဖစ္ၿပီး ခ်င္းမုိင္က အရက္ဆုိင္တဆိုင္မွာေတာ့ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ကလပ္မယ္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကိုလည္း ေဖာက္သည္ရဲက ဖမ္းဆီးေလ့ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
သူရဲ႕ ေဖာက္သည္ရဲက သူအေပၚ အရမ္းေကာင္းတဲ့သူတဦး ျဖစ္ၿပီး သူဆီလာတိုင္း အပို ဆုေၾကး အမ်ားအျပား ေပးေလ့ရွိသလို တခါတရံ အျပင္ထြက္ၿပီး ထမင္းစားေလ့ရွိတယ္လို႔ နစ္က ေျပာပါတယ္။
လိင္ဆက္ဆံၿပီး ေငြအေျမာက္အျမား ေပးတတ္သလို တရက္မွာ ျပည့္တန္ဆာမႈနဲ႔ အဖမ္းခံရတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ အမႈကို ကိုင္တြယ္တာက ေဖာက္သည္ရဲ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ရဲရဲ႕ ျဖားေယာင္းတာကို ခံလုိက္ရတယ္လို႔သိရတဲ့အေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။
ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ လိင္အလုပ္သမေတြအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ အမ္ပါ၀ါက ညႊန္ၾကားေရးမႉး ခ်န္ေတာ္၀ီပါ အပီဆုတ္ကေတာ့ ဖမ္းဆီးဖို႔အတြက္ ရဲေတြလုပ္ေနတဲ့ နည္းလမ္းကေတာ့ လက္မခံႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ဒါက ရဲအရာရွိေတြ လိင္ကုန္ကူးမႈမွာ ပါတယ္ ဆိုတဲ့သေဘာပဲ မဟုတ္လား။ ပိုက္ဆံနဲ႔ လိင္၀ယ္တဲ့ ရဲေတြကလည္း အျပစ္ရွိတာေပါ့” သူက ေျပာပါတယ္။
ခ်င္းမုိင္မွာ နစ္ရဲ႕ ကိစၥအတြက္ အမႈလိုက္ေပးေနတဲ့ အမ္ပါ၀ါရဲ႕ ဥပေဒ အႀကံေပး ခ်တ္ခ်ာလာ၀မ္ ေမာင္ဂ်န္ကေတာ့ ရဲေတြက အမွတ္အသားပါတဲ့ ေငြေတြေပးခဲ့ၿပီး သက္ေသအျဖစ္ ကြန္ဒုံးကို သုံးတာ ျဖစ္ပါတယ္။
နစ္ကေတာ့ ဒဏ္ေငြ ဘတ္ ၁ ေထာင္ အရိုက္ခံရၿပီး ျပန္လႊတ္လာပါတယ္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္ ၂၀၀၃၊ ျပည့္တန္ဆာ ဖိႏွိပ္တားဆီးေရး ဥပေဒ ၁၉၉၆ နဲ႔ ေဖ်ာ္ေျဖေရးေနရာ ဥပေဒ ၁၉၉၆ စတဲ့ ဥပေဒ ၃ ခုနဲ႔ ထုိင္းမွာ ျပည့္တန္ဆာကို ကာကြယ္ထားပါတယ္။
ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြအရ ျပည့္တန္ဆာဟာ တရားမ၀င္ဘူးလို႔ သတ္မွတ္မထားေပမယ့္ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ၿပီး ေငြရွာတာကို တားျမစ္ထားၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ ၂၀ ေငြဒဏ္ ၄ ေသာင္းအထိ ခ်မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျပည့္တန္ဆာေတြနဲ႔ အတူေပါင္းသင္းတာ၊ ေငြယူတာ၊ အတူေနတာေတြကိုလည္း တားျမစ္ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပစ္ဒဏ္ကိုေတာ့ မသတ္မွတ္ထားပါဘူး။
ေဖ်ာ္ေျဖေရးေနရာ ဥပေဒကလည္း အရက္ဆုိင္ေတြဖြင့္တဲ့ေနရာမွာ ျပည့္တန္ဆာမႈ ျဖစ္ပြားရင္ ရာဇ၀တ္မႈေျမာက္တယ္လုိ႔ ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။
ျပည့္တန္ဆာ ဖိႏွိပ္တားဆီးေရး ဥပေဒမွာ ပါ၀င္တဲ့ စာသားေတြက ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရွိသလို တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈအတြက္ စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး လိင္အလုပ္သမအေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အုပ္စုေတြက ေ၀ဖန္ေနပါတယ္။
အမ္ပါ၀ါမွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၃၀ တာကာလအတြင္း ထုိင္းက လိင္လုပ္ငန္းဟာ အေကာင္းဘက္ကို ဦးတည္ ေျပာင္းလဲမႈ မရွိဘူးလို႔ ခ်န္ေတာ္၀ီပါ အပီဆုတ္က ေျပာပါတယ္။
“ဘယ္အစိုးရပဲ တုိင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ ဒီျပႆနာကို ရာသက္ပန္ ေျဖရွင္းႏုိင္မယ့္ မူ၀ါဒ မရွိဘူး။ ဒီကေလးမေတြ [ျပည့္တန္ဆာေတြ]ကို ဖမ္းဖို႔ ထုိင္းအရာရွိေတြ အသုံးျပဳတဲ့ နည္းလမ္းအေျမာက္အျမားကိုလည္း ေတြ႔ဖူးတယ္။ သူတို႔က ဒီကေလးမေတြကို ကူညီေနတယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး”လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အရင္လက ဘန္ေကာက္ နတ္တာရီ အႏွိပ္ခန္းကို ၀င္ဖမ္းတုန္းကလည္း အက်င့္ပ်က္ျခစားတဲ့ အရာရွိေတြနဲ႔ ျပည့္တန္ဆာခန္း မန္ေနဂ်ာတို႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးအေပၚ ေမးခြန္းေတြ ထြက္လာပါတယ္။
ရဲတပ္ဖြဲ႔အဆိုအရ မိန္းကေလး ၁၂၁ ဦးကို ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ့ၿပီး ဒီအထဲမွာ ျမန္မာက ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူ ၇၇ ဦး ပါ၀င္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
အားလုံးကို အလုပ္လုပ္ခြင့္ ခြင့္ျပဳခ်က္၊ ျပည့္တန္ဆာ စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ အထက္ ထုိင္းအမ်ိဳးသမီး ၂၃ ဦးကိုေတာ့ ဒဏ္ေငြ႐ိုက္ၿပီး ျပန္လႊတ္လုိက္ပါတယ္။ ထုိင္း ၂ ဦးနဲ႔ ျမန္မာ ၁၃ ဦးကေတာ့ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
လူကုန္ကူးမႈ၊ ျပည့္တန္ဆာ လုပ္ေဆာင္မႈ တရားမ၀င္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြကို ေနထုိင္ခြင့္ေပးမႈေတြနဲ႔ အႏွိပ္ခန္း ပိုင္ရွင္၊ မန္ေနဂ်ာေတြကို စြဲခ်က္တင္ ဖမ္း၀ရမ္း ထုတ္ထားပါတယ္။
ဒီလုိ စီးနင္းလုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေဟြ႔ေကာင္း ရဲဌာန အႀကီးအကဲနဲ႔ တျခား အဆင့္ျမင့္အရာရွိ ၃ ဦးကိုလည္း ေျပာင္းေရႊ႕လုိက္ပါတယ္။
ျပည့္တန္ဆာခန္းဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး လယ္ဂ်ာတအုပ္မွာေတာ့ လာဘ္ယူတဲ့ အရာရိွေတြရဲ႕ စာရင္းကိုလည္း ျပဳစုထားပါတယ္။
ဖမ္းဆီးရမယ့္ အေရအတြက္ကို ျပည့္မီဖို႔အတြက္ အက်င့္ပ်က္တဲ့ ရဲအရာရွိေတြက ျပည့္တန္ဆာခန္း၀င္စီးတာကို မေႏွာင့္ယွက္ေပမယ့္ မန္ေနဂ်ာကို ဖုန္းဆက္ၿပီး ျပည့္တန္ဆာ ၅ ဦး ရဲစခန္းမွာ ဒဏ္ေငြလာေဆာင္ဖို႔ အေၾကာင္းၾကားတာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္လို႔ အမ္ပါ၀ါက ခ်န္ေတာ္၀ီပါက ေျပာပါတယ္။
နယူးဇီလန္က အန္ဂ်ီအိုရဲ႕ ၃ လၾကာ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ေဆာင္ၿပီး အစိုးရကို သတင္းေပးခဲ့တဲ့ အတြက္ အခုလို စီးနင္းမႈ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခား အန္ဂ်ီအိုတခုက စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ဘာေၾကာင့္ ၃ လၾကာေအာင္ လုပ္ၿပီး ရဲကို အျမန္ဆုံး အသိမေပးသလဲလို႔ ခ်န္ေတာ္၀ီပါက ေျပာပါတယ္။
စီးနင္းမႈအျပီးမွာေတာ့ ဒီအႏွိပ္ခန္းက အမ်ိဳးသမီး ၂၁ ဦးဟာ ဆန္ဖလူ လူ၀င္မႈထိန္းသိမ္းေရး ဌာနခ်ဳပ္မွာ ထိန္းသိမ္းခံရၿပီး စစ္ေဆးခံရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလုံးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ ၁၄ ဦးကိုေတာ့ ေနာင္ထဘူရီမွာရွိတဲ့ ကရိတခန္ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းမွာ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး ၁၃ ဦးက ျမန္မာျဖစ္ၿပီး တဦးကေတာ့ လူကုန္ကူးခံရတဲ့အတြက္ ဘယ္ႏို္င္ငံက ဆိုတာ ေျပာလို႔ မရေသးပါဘူး။
ခရီးသြားခြင့္ လက္မွတ္မရွိတဲ့သူ ၁၀ ဦးကိုေတာ့ ေကာင္ဖန္ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ထိန္းသိမ္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခ်န္ေတာ္၀ီက ျပည့္တန္ဆာေတြနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရတဲ့ တဦးတည္းေသာ အမ်ိဳးသမီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ေနထိုင္ေနရတဲ့ အေျခအေနက ေတာ္ေတာ္ဆိုးသလို သူတို႔ဟာ မ်က္ျမင္သက္ေသဆိုေပမယ့္ အက်ဥ္းသားေတြလိုပဲ ဆက္ဆံခံေနရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“အ၀တ္အစား၊ အမ်ိဳးသမီးလစဥ္သုံး ပစၥည္း၊ အစားအေသာက္နဲ႔ ေဆးစတဲ့ လိုအပ္တဲ့ အရာေတြ မရွိဘဲ ေနရတဲ့ သူတို႔အတြက္ ဒါေတြကို ေထာက္ပံ့ပါတယ္။ သူတို႔ အမွန္တကယ္လိုအပ္တာကေတာ့ မၾကာခင္ လြတ္ၿပီး အိမ္ျပန္ရမယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ပါ”လို႔ အမ္ပါ၀ါရဲ႕ ဥပေဒအႀကံေပး ခ်တ္ခ်လာ၀မ္ ေမာင္ဂ်န္က ေျပာပါတယ္။
အေတြ႔အႀကဳံအရ အမ်ိဳးသမီးေတြက ျမန္မာကို ၁ ႏွစ္၊ ၂ ႏွစ္ေလာက္ အိမ္ျပန္ေလ့ရွိၿပီး အဆင္သင့္ျဖစ္သြားရင္ ထိုင္းကို ျပန္လာၿပီး လိင္အလုပ္သမားအျဖစ္ ျပန္လုပ္ကိုင္သလို ဆႏၵမပါဘဲ ဘယ္သူကမွ မလာဘူးလို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ အားလုံးက ေငြလိုခ်င္တဲ့အတြက္ ဒီကိုလာေရာက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ထုိင္းႏုိင္ငံက ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ သူတုိ႔ ေဆြမ်ိဳး သူငယ္ခ်င္း ကြန္ရက္ေတြရွိပါတယ္။ သူတို႔လူေတြရွိတဲ့ေနရာ ဘယ္ေနရာကိုမဆို သူတို႔သြားႏုိင္ပါတယ္” လို႔ ခ်တ္ခ်ာလာ၀မ္က ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ ႐ုံးခြဲရွိတဲ့ လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အနီးကပ္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အမည္ေဖာ္ျပမထားတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအိုတခုက ျပည့္တန္ဆာမႈကို ျပစ္မႈအျဖစ္ မျပ႒ာန္းဘူးဆိုတာဟာ အေျဖတခုမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ထိုင္းက ျပည့္တန္ဆာမႈကို ျပစ္မႈအျဖစ္ မျပ႒ာန္းဘူးဆိုရင္ လူကုန္ကူးမႈကို ေလ်ာ့ခ်ႏုိင္မယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆမွားကို လူေတာ္ေတာ္မ်ား လက္ကိုင္ထားၾကပါတယ္။ ဒီအျမင္ကို အေထာက္အကူျပဳဖို႔ ခုိင္လုံတဲ့ အေထာက္အထားမရွိဘူး” လို႔ အိုင္အန္ဂ်ီအုိက အီးေမးလ္ကေန ေျဖၾကားပါတယ္။
လူကုန္ကူးမႈကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္တုိက္ထုတ္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈက အဓိက အခက္အခဲ တခုျဖစ္ပါတယ္။
“ထိုင္းရဲ႕ လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒက မျပည့္စုံသလို ဒီဥပေဒကို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေအာင္လုပ္ဖို႔က မျဖစ္ႏုိင္ဘူး” လို႔ အန္ဂ်ီအိုက ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းအေျခစိုက္ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းစာ Spectrum မွ
The sex workers embraced by the wrong arms of the lawကို ဆီေလွ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ပါတယ္။
( ::::: ပိုစ့္တင္သူ-ခ်မ္းေျမ့ေမာင္ ::::: )
ဝ===ဝ
CHAN LAY (MCMM)ဝ===ဝ
www.chanmyaemaung.net/
